PCOS (ang. polycystic ovarian syndrom), czyli zespół policystycznych jajników to jedna z najczęstszych chorób układu hormonalnego u kobiet w wieku rozrodczym.
Zespół Policystycznych Jajników a masa ciała.
PCOS to często problemy z nadmierną masą ciała (choć nie zawsze! Szczupłe kobiety również chorują). Zespół policystycznych jajników często wiąże się z nadmierną masą ciała w obrębie jamy brzusznej. Podwyższona zawartość tkanki tłuszczowej wpływa na nieprawidłowe stężenie adiponektyn. Hormony te oddziałują negatywnie na: insulinowrażliwość komórek organizmu, wzrost pęcherzyka, rozwój zarodka oraz jego zagnieżdżenie się w ścianie macicy. To z kolei może być przyczyną poronień. Ponadto w przypadku nadwagi u kobiet należy spodziewać się zmniejszonego wydzielania hormonu FSH, LH oraz nieprawidłowego wydzielania progesteronu.
Jak widzisz tkanka tłuszczowa to magazyn licznych hormonów. Dlatego zarówno zbyt mała, jak i zbyt duża jej ilość prowadzi do zaburzeń w organizmie, w tym m.in. do zaburzeń płodności. Na szczęście jak pokazują badania – już nawet kilkuprocentowy spadek nadmiernych kilogramów przynosi korzystne skutki zdrowotne. Dzięki temu można istotnie zwiększyć szanse na potomstwo.
Objawy charakterystyczne dla PCOS:
Zespół policystycznych jajników może się wiązać także z:
- Przewlekłym zmęczeniem, a nawet depresją (przygnębienie, smutek, zrezygnowanie, niechęć do działania, zamknięcie się na ludzi/świat/rozrywki) – to tylko niektóre konsekwencje emocjonalne w przypadku PCOS. Często jest to dodatkowo skorelowane z niedoczynnością tarczycy, która również mocno wpływa na nas nastrój.
- Brakiem regularności miesiączek lub ich całkowitym brakiem, co w konsekwencji ma swój wpływ na problemy z zajściem w ciążę.
- Nadmiernym gromadzeniem wody w organizmie -> możesz mieć wrażenie, że jesteś cały czas opuchnięta i „tyjesz”.
- Rozregulowaną pracą przewodu pokarmowego -> wzdęcia, zaburzenia perystaltyki przewodu pokarmowego, problemy z trawieniem.
- Wypadaniem włosów (tak, nawet garściami) .
- Insulinoopornością.
- Nadprodukcją androgenów (hormonów męskich), która powoduje u kobiet: hirsutyzm (nadmierne owłosienie w miejscach typowych dla mężczyzn np. na klatce piersiowej, wokół sutków, na plecach, brzuchu, nad górną wargą oraz na brodzie), trądzikiem, łojotokiem, przetłuszczającymi się włosami, łysieniem o typie androgenowym, czyli z charakterystycznymi zakolami (jak u mężczyzn).
Pamiętaj, że nie zawsze musi tak być! Jeśli poprawisz dietę, bardzo prawdopodobne, że zwiększysz wrażliwość insulinową, zadziałasz przeciwzapalnie na organizm oraz poprawisz funkcjonowanie przewodu pokarmowego. Przy okazji zadbasz także o styl życia, ograniczysz stres i Twój organizm odżyje. Jednak nie oczekuj efektów po miesiącu. Zazwyczaj trzeba zaczekać nieco dłużej, by zaobserwować poprawę, ale warto! Masz na to wpływ! Stoją za tym badania kliniczne, które pokazują jednoznacznie, co działa, a co nie. Temat jest wciąż badany. Pamiętaj jednak, że dieta i zwiększona aktywność fizyczna mają znaczenie.
PCOS a dieta przeciwzapalna.
Przede wszystkim, jeśli usłyszałaś już diagnozę bądź przypuszczasz, że zespół policystycznych jajników może dotyczyć także Ciebie – postaw na żywność nieprzetworzoną.
- Ogranicz cukier i słodycze do minimum. Słodycze to nie tylko cukier, ale także ogrom kwasów tłuszczowych nasyconych, które działają zapalnie na nasz organizm. Jeśli masz ochotę na coś słodkiego, sięgnij po baton na bazie bakalii albo po suszone owoce w towarzystwie orzechów lub po gorzką czekoladę.
- Staraj się nie smażyć, postaw na gotowanie na parze. Nie musisz mieć specjalnego sprzętu, wystarczy metalowy durszlak. Gotowanie, duszenie czy pieczenie to będzie zdecydowanie lepszy wybór.
- Jedz jak najwięcej warzyw w ciągu dnia -> 400g to minimum!
- Postaw na dobre źródła tłuszczów, m.in. dobrej jakości oliwa z oliwy, olej, awokado, orzechy czy pestki.
- Postaraj się, aby każdy posiłek był zbilansowany. Oznacza to, że powinien się składać z białka, tłuszczu, błonnika, a także węglowodanów. Jednak pamiętaj, że przypadku PCOS nie powinny one dominować w Twoim posiłku.
Dieta w PCOS ma na celu zmniejszenie stanu zapalnego w organizmie, poprawę insulinowrażliwości oraz zmniejszenie poziomu androgenów, który objawia się m.in. trądzikiem, pogorszeniem stanu cery. Oczywiście, będzie potrzebna Twoja chęć i wola walki, a także samoświadomość choroby, by coś zdziałać. Jeśli jednak po zastosowaniu tych rad nie czujecie się usatysfakcjonowani efektem to zapraszam na konsultację dietetyczną. Tam wspólnie zaplanujemy dalszy plan działania, aby poprawić Twój stan zdrowia.
